Umbra Light Festival jaialdiak laugarren edizioa egingo du 2026ko otsailaren 6tik 8ra, Vitoria-Gasteizko plaza, eraikin eta espazio publiko deigarrienak argiz eta artez betetzeko. «Elkartzen duen argia» jaialdiaren leloa eta eskultura, proiekzio eta instalazio guztien lotura izango da oraingo honetan, argi arteak pertsonak, belaunaldiak eta kulturak konektatzeko duen gaitasuna erakusteko helburuarekin.

Arabako hiriburuko Erdi Aroko Almendra eta Zabalgunea izango dira, berriro ere, museo bizi eta iragankor honen protagonistak. Dagoeneko berretsi dira espazio horietako batzuk, hala nola Espainia Plaza, Probintza Plaza, Farelina Lorategia, eta Santa Maria katedrala, baina auzoetan ere egongo da, hala nola Lovainan, San Martinen eta El Anglon. Era berean, Umbra Light Festival jaialdia hiriko beste zenbait gunetara eramateko lanean ari gara, hala nola Koroatze eta Mendizorrotza auzoetara.  

• «Batzen duen argia» lelopean

Umbra Light Festival jaialdiak Gasteizko kaleak eta plazak hiri agertoki handi bihurtuko ditu hiru gauez, 2026ko otsailaren 6tik 8ra. Argi artearen ibilbidearen ordutegi orokorrak ez du aldaketarik izango 19:00etatik 23:00etara bitartean, baina barruko espazio batzuek, hala nola Europa Biltzar Jauregiak edo Vital Fundazioak Foruen plazan duen areto berriak, ordutegia luzatuko dute egunez ere bisitatu ahal izateko. 

Eusko Jaurlaritzak, Arabako Foru Aldundiak eta Vitoria-Gasteizko Udalak bultzatuta, Fundación Vital Fundazioaren laguntzarekin, eta ARGIA 3 Kultur Elkarteak antolatuta, Umbra nazioko eta nazioarteko erreferente bihurtu da dagoeneko argi artearen eta argiztapen jaialdien arlo esperimental, teknologiko eta sozialean. Gainera, hasieratik, euskal hiriburuaren eragile kultural gisa finkatu da, eta hiria beste modu batean bizitzeko eta begiratzeko aukera ematen duen ekitaldi gisa. 

Aurreko edizioetan hainbat kontzeptu landu ondoren, hala nola hirigintza, NBEren Garapen Jasangarriaren Helburuak, enpatia edo bakea, Umbra Light Festival jaialdiak bosgarren edizioa egingo du «Elkartzen duen argia» lelopean, argiak pertsonak, belaunaldiak, auzoak eta kulturak konektatzeko duen gaitasuna erakusteko eta komunitatearen jasangarritasuna eta elkarreragina sustatzeko. Argia itzulpenik behar ez duen hizkuntza unibertsal gisa nabarmentzea ere nahi du.

Lelo hori abiapuntu hartuta, Umbrak nazio eta nazioarteko deialdi bat egin die artistei, eta aurreko edizioetan baino parte hartze handiagoa egongo da, Europako, Amerikako, Asiako eta Ozeaniako hainbat herrialdetatik iristen diren proposamenen bidez. Jaialdiaren ospeak bermatzen du edizio bakoitzean goi-mailako proposamen gehiago egotea; proposamen horiek eraikinetan proiektatzen dira edo proposatutako gaiari lotutako kanpoko eta barruko instalazioetan gauzatzen dira.

• Urtebeteko lana

Ezaugarri eta dimentsio horietako jaialdi bat antolatzea oso konplexua denez, ekoizpen fasea ia urtebetekoa izaten da, eta, beraz, Umbra Light Festival jaialdiaren bosgarren edizio hau planifikatzeko, diseinatzeko eta gauzatzeko lanak 2025aren hasieran hasi ziren. Instalazioak eta proiekzioak muntatzeko, 100 profesional baino gehiagoko taldeak parte hartu behar du (zuzendaritza, produkzioa, artistak, teknikariak, prentsa, ekipo grafikoa eta dokumentazioa, etab.).

Orain arte egin diren Umbra Light Festival Vitoria-Gasteiz jaialdiaren lau edizioek etengabe indartu dute Gasteizko hiriaren nazioko eta nazioarteko ospea eta posizionamendua, eragin kultural, sozial, turistiko eta ekonomiko nabarmenarekin, gero eta gehiago bertaratzen den ikusle kopuru handiari eta Arabako hiriburuko eta lurraldeko ostalaritzan eta merkataritzan duen eraginari esker.

Umbra Light Festival jaialdiak, gainera, jasangarritasuna bultzatzen du kontsumo txikiko instalazioekin eta energiaren erabilera arduratsuarekin, eta, horrela, berrikuntza artistikoaren eta ingurumen konpromisoaren erreferente gisa sendotzen da.